امام علی از زبان دیگراندر این نوشتار برخی از اظهار نظرهایی که دیگران نسبت به امام علی علیه السلام داشته اند، آورده شده است. فهرست مندرجات۲ - عمر بن خطاب خلیفه دوم ۳ - عبد الرحمن سیوطی ۴ - شبلی شمیل ۵ - جاحظ ۶ - خلیل غوی ۷ - معاویه ۸ - قاسم حبیب جابر ۹ - دکتر صبحی صالح ۱۰ - عبد الفتاح عبد المقصود ۱۱ - ابن ابی الحدید ۱۲ - شیخ محمد عبده ۱۳ - کاردینو ۱۴ - سلیمان کتانی ۱۵ - میخائیل نعیمه ۱۶ - جرج جرداق ۱۷ - توماس کارلایل ۱۸ - گابریل دی انگیری ۱۹ - جرجی زیدان ۲۰ - اقبال لاهوری ۲۱ - پانویس ۲۲ - منبع ۱ - ابوبکر خلیفه اول«اقیلونی و لست بخیرکم و علی فیکم ». [۱]
ترجمه و شرح نهج البلاغه فیض الاسلام، ج۱، ص۴۸.
۲ - عمر بن خطاب خلیفه دومالف) «یا علی لو وازن ایمانک ایمان اهل السماوات والارض لیزید ایمانک ایمانهم ». [۲]
چهارده معصوم علیهم السلام ، آیت الله مظاهری، ص۴۳.
ب) «عجزت النساء ان تلد مثل علی بن ابی طالب، لولا علی لهلک عمر». [۳]
علی کیست؟ فضل الله کمپانی، ص۱۰۶.
ج) «لا ابقانی الله لمعضلة لم یکن لها ابوالحسن ». [۴]
علی کیست؟ فضل الله کمپانی، ص۱۰۹.
۳ - عبد الرحمن سیوطیعبد الرحمن سیوطی (از علمای اهل سنت ) می نویسد: «علی رضی الله عنه یکی از ده نفری است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به آنها مژده بهشت داده است و او برادر و داماد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و همسر فاطمه علیها السلام سرور زنان عالم و یکی از پیشقدمان اسلامی و یکی از مشهورترین افراد شجاع و از معروفترین زهاد، و رساترین سخنوران، و یکی از کسانی است که قرآن را جمع و به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم عرضه کرد» . [۵]
تاریخ الخلفاء، عبد الرحمن سیوطی، ص۱۹۷.
۴ - شبلی شمیلشبلی شمیل (دانشمند مسیحی ) می نویسد: «بدون تردید علی بن ابی طالب علیه السلام بزرگ بزرگان و تنها نسخه ای است که نمونه آن در غرب، شرق، گذشته و حال دیده نشده است ». [۶]
علی بن ابی طالب، محمد کامل حسن الحمامی، ص۶.
۵ - جاحظجاحظ (از بزرگان اهل سنت) می گوید: «سخن گفتن درباره علی علیه السلام ممکن نیست ، اگر قرار است حق علی ادا شود گویند غلو است، و اگر حق او ادا نشود درباره علی علیه السلام ظلم است » . [۷]
چهارده معصوم علیهم السلام، آیت الله مظاهری، ص۴۲.
۶ - خلیل غویخلیل غوی از (بزرگان اهل سنت): «چه بگویم درباره کسی که دوست و دشمن فضایل او را انکار نمودند، دوست به واسطه ترس، دشمن به واسطه حسد، مع الوصف عالم از فضایل او پر شد». [۸]
چهارده معصوم علیهم السلام، آیت‌الله مظاهری، ص۴۲.
۷ - معاویه«خیر البریة بعد احمد حیدر و الناس ارض و الوصی سماء» [۹]
چهارده معصوم علیهم السلام، آیت‌الله مظاهری، ص۵۵.
۸ - قاسم حبیب جابرقاسم حبیب جابر (از علمای اهل سنت ) در اوایل کتابش با عنوان «الاهداء» می‌نویسد: «این کتاب را به رهبری تقدیم می‌کنم که نرمی و خشونت و رحمت و سخت گیری را جمع کرد... به اسلام عظمت بخشید و راهش را روشن ساخت... به مبادی حق و عدل و نیکی و دوستی پای بند ماند... وبالاخره به امیرمؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام... شهید حق تقدیم می‌کنم». [۱۰]
فلسفة الاعتزال فی نهج البلاغة، صفحه الاهداء، دکتر قاسم حبیب جابر.
۹ - دکتر صبحی صالحدکتر صبحی صالح (استاد دانشگاه لبنان و شارح نهج البلاغه ): « عشق من به امام علی علیه‌السّلام و بر اهل بیت پاک و هر مبارز مخلصی است که پرچم اسلام را برافراشته می‌سازد... معتقدم که ضروری است نهج البلاغه ی امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السّلام در سراسر جهان چاپ و توزیع گردد تا نسل جدید مسلمان از آن بهره مند شود». [۱۱]
مقدمه نهج البلاغه، ص۲۹، دکتر صبحی صالح.
۱۰ - عبد الفتاح عبد المقصودعبد الفتاح عبد المقصود (نویسنده ی مشهور مصری): «علی علیه‌السّلام سراسر عمرش را در پیروی از نمونه عالی کمال و فضیلت (پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ) گذرانده، پیوسته ملازم آخرین حد کمال در اخلاق بود». [۱۲]
روزنامه سلام، مورخه ۱۶/۱۰/۷۱، شماره ۴۷۵.
۱۱ - ابن ابی الحدیدابن ابی الحدید (شارح نهج البلاغه): «علی علیه‌السّلام مانند خورشید تابان بود که با کف دست پوشیده نمی‌شود و مثل روز روشن است که اگر یک تن آن را بیند، دیدگان دیگران خواهد دید.... علی سرآمد همه فضایل و سرچشمه آنهاست». [۱۳]
چهره درخشان اسلام، ابن ابی الحدید، ترجمه علی دوانی، ص۳۳.
۱۲ - شیخ محمد عبده«کلام امام علی بن ابی طالب، پس از کلام خدای متعال و پیغمبرش صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم شریف‌ترین و برترین سخن و سرشارترین کلام از لحاظ مواد و دارای بهترین شیوه است و بیشترین معانی و محتوا را دارد». [۱۴]
مقدمه تصحیح نهج البلاغه، شیخ محمد عبده، ص۴۳.
۱۳ - کاردینوکاردینو (دانشمند مسیحی ): «علی آن قهرمان دردمند خونین دل و آن یکه سوار ژنده پوش و آن امام شهیدی است که صاحب روح ژرف است و رمز عذاب الهی در اعماق آن نهفته است». [۱۵]
الامام علی صوت العدالة الانسانیة: ۵/۲۳۳، جرج جرداق مسیحی.
۱۴ - سلیمان کتانی«هر سخنی درباره علی بن ابی طالب گفته شود که او را در مکان و زمان محصور دارد جز سخن پردازی و ترتیب الفاظ نخواهد بود و آن هم الفاظی بسته ومرده که روح معانی بدان در نتواند آمد». [۱۶]
الامام علی نبراس و متراس، سلیمان کتانی، ص۱۳- ۱۴، .
۱۵ - میخائیل نعیمهمیخائیل نعیمه (نویسنده معروف مسیحی): «قهرمانیهای امام علی علیه‌السّلام فقط منحصر به میدانهای کارزار نیست، بلکه او در روشن اندیشی، پاکی وجدان، سحر بیان، عمق و کمال انسانیت، شور و حرارت ایمان، بلندی همت و فکر ، یاوری و هواداری از رنجیده‌ها در قبال جفاکاران و فروتنی در مقابل حق، هر کجا که تجلی کند، نیز قهرمان بود». [۱۷]
مقدمه کتاب صوت العدالة الانسانیة، جرج جرداق مسیحی، ص۲۳، .
۱۶ - جرج جرداقجرج جرداق (مسیحی دانشمند و نویسنده معاصر): «ای روزگار! چه می‌شد اگر تمام نیروهای خود را بسیج می‌کردی و در هر عصری و زمانی بزرگ مردی، چون علی علیه‌السّلام با همان عقل و دهان و قلب با همان زب [[]] ان و همان شمشیر به جهان ارمغان می‌دادی؟». [۱۸]
مقدمه کتاب صوت العدالة الانسانیة، جرج جرداق مسیحی، ج۱، ص۴۷.
۱۷ - توماس کارلایلتوماس کارلایل ( فیلسوف انگلیسی): «علی علیه‌السّلام به خاطر شدت عدالتش به شهادت رسید». [۱۹]
مقدمه کتاب صوت العدالة الانسانیة، جرج جرداق مسیحی، ج۵، ص۲۳۶.
۱۸ - گابریل دی انگیری«علی علیه‌السّلام یگانه و تنها نمونه‌ای است که تاریخ از این حیث (قهرمان قهرمانان بودن) به ما نشان می‌دهد». [۲۰]
شهسوار اسلام، کابریل انگیری، ترجمه عمادی، ص۲۴۳.
۱۹ - جرجی زیدانجرجی زیدان (دانشمند مسیحی): «علی علیه‌السّلام همچون آفتاب نیمروز می‌درخشد». [۲۱]
مقدمه کتاب شهید رمضان، جرجی زیدان.
۲۰ - اقبال لاهوری«علی علیه‌السّلام سر نبوت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است». ای سر نبوت محمد ای وصف تو مدحت محمد بی تو نتوان به او رسیدن بی او نتوان به تو رسیدن [۲۲]
توصیه‌هایی جهت اتحاد مسلمانان جهان از آثار اقبال لاهوری، ص۱۰۶.
!۲۱ - پانویس
۲۲ - منبعدانشنامه کلام و عقاید، برگرفته از مقاله «امام علی از زبان دیگران». رده‌های این صفحه : تاریخ زندگانی امام علی | تاریخ معصومان
|